Σε μια ομάδα ψυχοθεραπείας τα μέλη της ομάδας μοιράζονται την εμπειρία τους με την παρατήρηση των χεριών τους καθώς τα πλένουν. Και μια γυναίκα λέει: «Τώρα με την πανδημία πιάνω τον εαυτό μου να μετράει μέχρι το 20 για να πλύνω σωστά τα χέρια μου… Μετά σκέφτομαι, μα τι κακό έκανα για να πλένω τόσες πολλές φορές τα χέρια μου και τόση ώρα;»
Κι εγώ συνδέω τα λόγια της με την εικόνα του Πόντιου Πιλάτου. Επίκαιρη καθώς διανύουμε την εβδομάδα των Άγιων Παθών. Την μεγάλη Πέμπτη θα ακούσουμε, για ακόμη μια φορά μέσα από τα Ευαγγέλια, την ιστορία του Πόντιου Πιλάτου που ένιψε τας χείρας του προκειμένου να ξεφορτωθεί την ευθύνη του για το κακό. Την σταύρωση ενός αθώου ανθρώπου – για εμάς τους χριστιανούς του Θεανθρώπου Ιησού.
Άραγε πως συνδέεται η νίψη των χεριών μας με την αντίστοιχη εικόνα του Πόντιου Πιλάτου; Σε ατομικό και σε συλλογικό επίπεδο τι σχέση μπορεί να έχω και να έχουμε με το κακό; Μα καμία φυσικά, αφού εγώ ποτέ μου δεν κάνω κακό! Ναι, ούτε εσύ, ούτε αυτός/αυτή, ούτε εκείνοι, ούτε εσείς, ούτε εμείς.
Μήπως όμως το κακό δεν είναι τελικά αυτό που έχω ορίσει/ορίσαμε ως κακό στο μυαλό μας;
Για παράδειγμα, το κακό μπορεί να αφορά το ότι ξεχνάω να θυμάμαι το σώμα μου. Αυτό όμως επ’ ουδενί δεν το έχω ορίσει ως κακό. Ή, το ότι είμαι τόσο στραμμένη στο μυαλό – σκέφτομαι, κάνω σχέδια, υποθέσεις, πλάνα – δεν το ορίζω ως κακό επίσης, παραγνωρίζοντας ότι εν τέλει έτσι με πλανεύω, με ξεχνώ. Ή, το ότι δεν έχω συνειδητότητα, Ή, δεν έχω ορίσει ως κακό στο μυαλό μου το ότι ξεχνάω για παράδειγμα τα χέρια μου.
Και τώρα κάποιος ιός – που μοιάζει με τη λέξη γιός και μου θυμίζει τώρα εμένα και τον υιό Θεού – έρχεται να μας «θυμίζει» να νίπτουμε τας χείρας μας για πολλές φορές και μάλιστα με σχολαστικότητα.
Εδώ και 2020 χρόνια εμείς οι χριστιανοί θα επαναλάβουμε την σταύρωσή αυτού του υιού. Τη στιγμή που ένας άλλος ιός μας «έβαλε» μιαν άσκηση: Να θυμόμαστε τα χέρια μας. Την ώρα που οι ιερείς στην εκκλησία θα αναπαριστούν – για πολλοστή φορά – το γεγονός της σταύρωσης, εμείς θα την παρακολουθούμε μέσα από μια οθόνη. Α-σώματοι! Κι όμως επιμένουμε ότι εμείς δεν κάνουμε κακό. Κι αναρωτιόμαστε ξανά και ξανά, γιατί πρέπει να νίπτουμε σχολαστικά τα χέρια μας τώρα; Μα για να θυμηθούμε! Να θυμηθούμε το σώμα μας! Να θυμηθούμε τον σκοπό. Για παράδειγμα, ποιόν ουσιαστικό σκοπό επιτελούν τα χέρια μας; Με τα λόγια του ποιητή Αργύρη Χιόνη:
«Οι άνθρωποι το πιο συχνά
δεν ξέρουν τι να κάνουνε τα χέρια τους
Τα δίνουν – τάχα χαιρετώντας – σ’ άλλους
Τ’ αφήνουνε να κρέμονται σαν αποφύσεις άνευρες
Ή – το χειρότερο – τα ρίχνουνε στις τσέπες τους
και τα ξεχνούνε
Στο μεταξύ ένα σωρό κορμιά μένουν αχάιδευτα
Ένα σωρό ποιήματα άγραφα» («Χέρια», Από τη συλλογή Λεκτικά τοπία, 1983).
Με τα δικά μου λόγια, τον σκοπό να αγαπάνε, να αγκαλιάζουν κάθε ύπαρξη. ΑΓΑΠΑΩ.