Φέρνω στο μυαλό
του τη θεωρία του πεδίου (για ακόμη μία φορά) του Kurt Lewin – γνωστός ως ο
πατέρας της σύγχρονης κοινωνικής ψυχολογίας – και την έρευνά του για τη
δυναμική των ομάδων και τη βιωματική μάθηση. Σύμφωνα με τη θεωρία πεδίου, το
πεδίο είναι ένα όλον του οποίου τα μέρη βρίσκονται σε άμεση σχέση και
αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Τα μέρη ενός πεδίου μεταβάλλονται ανάλογα με τη
σχέση που έχουν μεταξύ τους. Έτσι, η εμπειρία διερευνάται στο πλαίσιο της
συνθήκης. Κάθε φαινόμενο που συμβαίνει στην πραγματικότητά μας
συν-δημιουργείται και μεταβάλλεται από όλους μας. Ας πάρουμε, για παράδειγμα,
να διερευνήσουμε αυτό που μας συμβαίνει τώρα, και εννοώ το φαινόμενο κορωναϊός.
Αυτό με κάποιο τρόπο θα μπορούσε να σημαίνει ότι ο καθένας μας φρόντισε κάποια
στιγμή για τη δημιουργία του. Απίθανο, θα πει κάποιος αστραπιαία. Εάν μείνει
όμως λίγο με αυτό ίσως ανακαλύψει κάτι ενδιαφέρον για τον εαυτό του. Καθένας
από εμάς κάποια στιγμή συνειδητοποίησε κάτι για τον εαυτό του, και εννοώ για το
χάλι στο οποίο ζει, αλλά επέλεξε να το αφήσει στην άκρη. Να μην κάνει κάτι γι
αυτό. Για παράδειγμα, συνειδητοποίησε ότι απομακρύνεται από τη γυναίκα του,
αλλά προτίμησε να ανοίξει το μαγαζί του και την Κυριακή γιατί θα ανοίξουν και
οι υπόλοιποι, αντί να μείνει μια ολόκληρη ημέρα σπίτι για να κοιτάξει στα μάτια
τη γυναίκα του, να της κρατήσει τρυφερά τα χέρια και να της λέει σ’ αγαπώ.
Ένα άλλο παράδειγμα, μια μητέρα που στο σχολείο η δασκάλα της είπε ότι ο γιός
της είναι διαρκώς θυμωμένος και επιτίθεται σε άλλα παιδάκια. Για μια στιγμή
συνειδητοποίησε ότι και η ίδια είναι θυμωμένη και πολλές φορές ξεσπάει στο γιό
της φωνάζοντάς τον και καμιά φορά χαστουκίζοντάς τον. Ωστόσο, μέχρι να φτάσει
σπίτι όλο αυτό το άφησε να εξανεμιστεί, δεν έδωσε χρόνο να κουβεντιάσει με τον
γιό της, έβγαλε τη δασκάλα άχρηστη να ασχοληθεί με το παιδί της, και συνέχισε
να τρέχει να κυνηγήσει την καριέρα της αναθέτοντας ακόμα περισσότερες ευθύνες
στους γονείς της για το μεγάλωμα του γιού της. Θέλετε κι άλλα τέτοια
παραδείγματα; Πραγματικά θα μπορούσα να γράφω μέχρι αύριο παραδείγματα από την
κλινική μου εμπειρία, αλλά είμαι σίγουρη ότι ο καθένας και η κάθε μια εάν
σταθεί για λίγο – τώρα που έχει χρόνο – θα θυμηθεί τουλάχιστον ένα παράδειγμα
αντίστοιχο από τον εαυτό του/της. Κι ίσως αντιληφθεί ότι ο κορωναϊός δικαιώνει
τη θεωρία πεδίου που υποστηρίζει ότι κάθε φαινόμενο που συμβαίνει στην
πραγματικότητά μας, συν-δημιουργείται και μεταβάλλεται από όλους μας. Με απλά
λόγια συν-δημιουργήσαμε κάτι που εάν αποφασίσουμε να σταθούμε με αυτό το βίωμά
μας θα μάθουμε, και τότε έχουμε ελπίδα να το μεταβάλλουμε. Είδωμεν…
Η Θεωρία του πεδίου και ο κορωναϊος.
Μάρ19,2020